Polska odzyskała niepodległość 11 listopada 1918 roku. W tekście znajdziesz pełne kalendarium. Na końcu artykułu są pytania i odpowiedzi na temat odzyskania niepodległości.
Odzyskanie niepodległości przez Polskę – kalendarium
- 5 listopada 1916 r. władze niemieckie i austriackie opublikowały Akt 5 listopada, który gwarantował utworzenie w 1918 r. fikcyjnego Królestwa Polskiego. 1
- 14 stycznia 1917 r. rozpoczęła działalność Tymczasowa Rada Stanu, co było równoznaczne z oficjalnym utworzeniem Królestwa Polskiego. 1
- 12 września 1917 r. Rada Regencyjna przejęła wszystkie obowiązki króla.
- 7 października 2017 r. polska Rada Regencyjna ogłosiła niepodległość.
- 12 października Rada Regencyjna przejęła od okupantów kontrolę nad wojskiem.
- 13 października Rzeczpospolita Zakopiańska ze Stefanem Żeromskim ogłosiła niepodległość we Lwowie). Było to pierwsze miejsce w Polsce pod zaborami, w którym otwarcie przeciwstawiono się okupantom.
- 19 października utworzono Radę Narodową Śląska Cieszyńskiego.
- 23 października Józef Świeżyński powołuje rząd.
- 28 października polscy parlamentarzyści z Galicji i Śląska Cieszyńskiego utworzyli Polską Komisję Likwidacyjną dla Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Jej przewodniczącym został Wincenty Witos.
- 30 października Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego ogłosiła jego przyłączenie do Polski.
- 31 października rozpoczęło się rozbrajanie garnizonów austriackich (m.in. Kraków, Cieszyn, Zakopane). Dowódca garnizonu krakowskiego (gen. Bolesław Roja) wezwał najstarszych rangą oficerów polskich do przejęcia od Austriaków dowództwa nad polskimi oddziałami w Galicji Zachodniej.
- 1 listopada Polska Organizacja Wojskowa rozpoczęła rozbrajanie żołnierzy niemieckich i austriackich (m.in. w Radomiu) w Lublinie, gdzie powstał Związek Harcerstwa Polskiego, łączący polskie organizacje harcerskie z trzech zaborów. We Lwowie doszło do powstania ukraińskiego, które rozpoczęło walki o Lwów i wojnę polsko-ukraińską.
- 2 listopada 1918 r. tzw. Komitet Pięciu przejął władzę w Radomiu wcześniej niż jakiekolwiek inne terytorium Polski. Ogłosili oni pełną niepodległość Republiki Radomskiej, która od 1914 r. znajdowała się pod okupacją austriacką.
- 5 listopada w Lublinie utworzono Radę Delegatów, a nocą z 6 na 7 listopada powstał tam rząd Ignacego Daszyńskiego.
- 10 listopada na Dworzec Główny w Warszawie przybył z Berlina Józef Piłsudski, uwolniony z więzienia w Magdeburgu. Przywitał go regent, książę Zdzisław Lubomirski, a generalny gubernator Hans von Beseler formalnie przekazał władzę Radzie Regencyjnej.
- 11 listopada Rada Regencyjna przekazała władzę nad wojskiem polskim brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu i mianowała go naczelnym wodzem. Po rozmowach Piłsudskiego z Centralnymi Radami Żołnierskimi armii niemieckich rozpoczęły one wycofywanie się z Królestwa Polskiego. W ciągu zaledwie 7 dni ewakuowano 55 tys. żołnierzy niemieckich.
- 12 listopada Rada Regencyjna powierza Józefowi Piłsudskiemu zadanie utworzenia Rządu Narodowego. Generalny gubernator Warszawy Hans von Beseler opuszcza Królestwo Polskie 13 listopada – Komitet Narodowy Polski w Paryżu zostaje uznany przez Francję za faktyczny rząd, dołączając tym samym do zwycięzców Ententy.
- 13 listopada Stronnictwo Narodowe w Paryżu zostało oficjalnie uznane przez Francję za rząd faktyczny, dołączając tym samym do grona zwycięskiej Ententy 14 listopada Rada Regencyjna rozwiązała się i przekazała całą władzę państwową Józefowi Piłsudskiemu, jako Naczelnemu Wodzowi. Piłsudski mianował Ignacego Daszyńskiego premierem.
- 15 listopada nastąpiła zmiana państwa z “Królestwo Polskie” na Republika Polska
- 16 listopada Józef Piłsudski wysłał telegram do Stanów Zjednoczonych, w którym ogłosił niepodległość Polski. 17 listopada, po zdymisjonowaniu Daszyńskiego, Piłsudski powołał na stanowisko premiera Jędrzeja Moraczewskiego.
- 19 listopada niemieckie siły zbrojne opuściły Rzeczpospolitą Polską, która następnie utworzyła własne, niepodległe państwo.
- 21 listopada faktyczny rząd Republiki Federalnej Niemiec uznał Polskę poprzez swojego ambasadora w Warszawie Harry’ego Kesslera. Polsko-niemieckie stosunki dyplomatyczne zostały jednak zerwane 15 grudnia.
- 22 listopada podpisano dekret o podstawach państwa polskiego, który został ogłoszony 29 listopada.
- 28 listopada podpisano ordynację wyborczą i podjęto decyzję o przeprowadzeniu wyborów.
- 29 listopada Piłsudski zostaje mianowany tymczasowym Naczelnikiem Państwa Polskiego. 2
- 27 grudnia – wybuchło powstanie wielkopolskie.
Odzyskanie niepodległości przez Polskę – pytania i odpowiedzi
Ile lat polska była pod zaborami?
Polska pod zaborami była 123 lata.
Kiedy polska odzyskała niepodległość?
Polska odzyskała niepodległość 11 listopada 1918 roku.
